Bij elke verandering in ons leven, groot of klein gaan we door wat William Bridges noemt een transitieproces: De verandering op zich is situationeel (een verhuis, een nieuw systeem invoeren, een lockdown omwille van corona afgekondigd door de regering) en zorgt niet voor de weerstand. Het is de transitie die zorgt voor angst en dus weerstand.
De transitie gaat over het psychologisch proces van AFSCHEID NEMEN van oude werkwijzen en de daarbij behorende identificaties die ik als mens heb. Vervolgens het doorworstelen van wat men noemt de NEUTRALE ZONE: een periode waarbij het oude weg is, maar het nieuwe nog niet volledig operationeel en duidelijk is, gekenmerkt door verwarring. Tot slot, wordt de transitie periode afgesloten met een NIEUW BEGIN: het ontwikkelen van een nieuwe identiteit, nieuwe energie en zingeving voelen die ervoor zorgt dat de verandering gaat werken.
Maw, het is niet zozeer het feit dat de regering strikte veiligheidsmaatregelen afkondigde, waaronder het sluiten van cafés en restaurants (meer nog, de bevolking eiste een betere bescherming tegen het corona virus), wat weerstand oproept bij de gemiddelde mens, wel het feit dat ik als individuele burger abrupt AFSCHEID ga moeten nemen van een belangrijk deel van mijn identiteit voor een (on)bepaalde tijd: ik ga en sta waar ik wil, ik heb de luxe om op café en restaurant te gaan wanneer het mij uitkomt, ik ben graag sociaal en onder vrienden, ik drink graag met pintje met maten, etc… Getuige hiervan de vele uitspraken op het nieuws van de feestvierders tijdens de ‘lockdown parties’: een laatste keer genieten vooraleer ze ons dit ‘afpakken’… We beschermen onze wereld en de betekenis en de identiteit die we daaraan ontlenen. Je kan hier met oordeel naar kijken, vanuit een psychologisch perspectief een perfect normale reactie in zeer abnormale omstandigheden.
Velen waren de dag nadien nog steeds in ‘ontkenning’ en staken massaal de grens over om hun ‘oude werkwijzen’ verder te zetten. Een echte ‘vluchtelingencrisis’ omdat we niet op restaurant konden in eigen land ?. De politici stuurden zelf nog trots selfies, kaak tegen kaak, de wijde wereld in terwijl ‘social distancing’ het nieuwe normaal moest worden.
We verkeerden maw in een staat van collectieve VERWARRING, de neutrale zone: maatregelen zijn afgeroepen tot 5 april, maar de virologen, experts en wetenschappers spreken over minimaal 10 weken, zelfs tem de zomervakantie. Ze roepen op om niet op vakantie te gaan. Onzekerheid alom. En wat betekent ‘lockdown’ nu echt? Het voelt vreemd om niet meer te kunnen afspreken met vrienden, de grootouders niet meer te bezoeken, alleen nog van thuis te moeten werken, rekening te houden met de ‘social distancing’, soms niet goed te weten of iets nog mag of niet . En wat doet een mens in tijden van onzekerheid, als elke grond van onder zijn voeten, is verdwenen? Juist, HAMSTEREN ?. Doorheen deze crisis, waarop mensen geen vat hebben (het virus is onzichtbaar, de regering kan elke moment nieuwe maatregelen afroepen, etc…) gaat men manieren zoeken om terug ‘controle’ te krijgen op zijn/haar leven. Dit heeft de gemiddelde Belg blijkbaar gedaan door wc papier te hamsteren.
Tot slot, sluiten we de transitiefase af met een NIEUW BEGIN, het ontwikkelen van een nieuwe identiteit. Op social media verschijnen filmpjes om deze coronavloek als een zegen te zien, als een manier om opnieuw verbonden te geraken met jezelf en de natuur. Ondernemers vinden zichzelf terug uit en zoeken creatieve manieren online en offline om hun zaak te kunnen verder zetten in het coronatijdperk. We zingen en klappen vanop onze balkons, hangen witte lakens uit het raam om onze dankbaarheid te tonen aan het medisch en verzorgend personeel. We willen ons aansluiten bij en ons identificeren met de #blijfinuwkot en #stayhome and #savelifes community. Elk nadeel heb zijn voordeel en elk einde betekent het begin van iets nieuws. Stilaan beginnen we opnieuw te ontdekken wat het is om een ‘human being’ te zijn ipv een ‘human doing’.